Anno 2023 is het helemaal anders. Nu zien we steeds vaker een carrousel aan presentatoren.
TV met Tina
"Tina Nijkamp is onze Nationale Kijkcijferfluisteraar. Hilversum siddert als zij ’s ochtends op Instagram haar analyse van de cijfers van de avond ervoor deelt. De oud-zenderbaas van SBS6, tegenwoordig consultant bij 3Rivers, is messcherp en altijd rechtdoorzee. In Veronica Superguide beantwoordt ze de TV-vragen van nu.”
1. Hoeveel uur per week werkt een presentator eigenlijk?
Het verschilt enorm, grofweg zijn er vier categorieën: presentatoren van een quiz, zij die op locatie werken, nieuwslezers en talkshowhosts. Als je alleen een quiz presenteert, maak je doorgaans de minste uren. Veel quizzen nemen twee tot soms vijf afleveringen per dag op. Bekende voorbeelden zijn Lingo, Beat the Champions, De Slimste Mens, Per Seconde Wijzer, Met het Mes op Tafel en 2 voor 12.
Voor bijvoorbeeld zestig afleveringen Lingo zijn ‘maar’ twaalf opnamedagen. Presentatoren als Jan Versteegh (Lingo) en Astrid Joosten (2 voor 12) hebben dus geen 36-urige werkweek puur aan presenteren. Ook Linda de Mol komt daar niet aan, zij maakt vanuit de studio maximaal twaalf afleveringen Miljoenenjacht per jaar en daarnaast doet zij nog één serie van een andere studioshow, dit jaar is dat weer Ik Hou van Holland. Dat zijn in totaal acht opnamedagen.
Inclusief voorbereidingen komt Linda in 2023 dus waarschijnlijk niet verder dan maximaal dertig werkdagen voor SBS6. Het werk is veel intensiever voor presentatoren die volle draaidagen maken op locatie door het hele land. Zoals Viktor Brand bij Mr. Frank Visser Doet Uitspraak en Je Huis op Orde. Hij rijdt het hele land door en vooral bij Je Huis op Orde zijn meerdere draaidagen nodig voor één aflevering.
En dan zijn er nog presentatoren die een baan hebben die het meest overeenkomt met een kantoorbaan. Dat zijn de nieuwslezers bij bijvoorbeeld Hart van Nederland, RTL Nieuws of Journaal. Bij RTL Nieuws en het Journaal werken de presentatoren van de hoofduitzending overigens week op, week af. Bij Hart van Nederland werken ze in een rooster. In de tijd dat ik zenderbaas was, werkten de Hart-presentatoren veertien à vijftien dagen per maand, nog wel steeds minder dagen dan een normale ‘fulltime’ baan.
De presentatoren die het hardst werken, zijn die met een dagelijkse talkshow. Zoals vroeger Pauw en Witteman, Barend en van Dorp, Matthijs van Nieuwkerk en Humberto Tan. Zij waren er altijd, elke werkdag en ze moesten zich ook goed inlezen, het nieuws volgen, naar voorstellingen gaan. Voor Matthijs was dat op een gegeven moment ook te veel en daarom ging hij terug van negen naar zes maanden per jaar DWDD.
Anno 2023 is het helemaal anders. Nu zien we steeds vaker een carrousel aan presentatoren. Bij RTL 4 wisselen Eva, Humberto, Beau en Renze elkaar elke drie maanden af en Op1 heeft elke werkdag een ander duo. Dus dat harde werken valt nu reuze mee. Behalve dan als je er nog een ander programma naast doet ergens op locatie.
2. Waarom draagt Annechien Steenhuizen elke dag wat anders als presentator van het Journaal? Is dat wel duurzaam?
Nee, het lijkt me niet heel erg duurzaam. Modemerken zullen er in ieder geval blij mee zijn, want het is toch reclame als zij iets aan heeft van je merk. Duur is het wel, want een stylist rekent zomaar 350-500 euro per vijf leen-setjes.
Ik heb het beroep van stylist nooit helemaal goed begrepen. Want iedereen heeft toch een eigen kledingkast met kleding? Tuurlijk, als je als presentator opeens een gala moet presenteren, snap ik dat je geen galajurk in de kast hebt hangen, maar elke dag een ander setje voor nieuwsprogramma’s, locatieprogramma’s of het weerbericht? Is dat echt nodig? Waarom niet vijf setjes per seizoen uitzoeken en dat mix en matchen? Veel goedkoper en duurzamer. De kijker houdt echt niet op een lijstje bij wat een presentator elke avond aan heeft.
1. Hotel Hollandia is een nieuw programma dat meteen veel kritiek krijgt. Vaak zie je tegenwoordig dat het dan snel van de buis verdwijnt. Is er geen tijd meer om te groeien en te verbeteren?
Hotel Hollandia is qua slechte kritieken geen succes, maar wel qua kijkcijfers. Ruim één miljoen mensen hebben gekeken naar de eerste aflevering en het was na de Beste Zangers het best bekeken programma van de zaterdagavond. En de kijker heeft altijd gelijk. Het is natuurlijk afwachten wat de tweede aflevering doet, maar als die rond de 750.000 kijkers of meer heeft, kun je niet spreken van een flop. Afwachten dus. In ‘groeien en verbeteren’ geloof ik niet. De kijker had sowieso heel veel zin in dit programma, anders had het geen miljoen kijkers gehad.
Als de kijkcijfers zaterdag wel blijken te zijn gehalveerd, is het over en uit. Groeien zal het dan waarschijnlijk niet meer. Ze hebben het dan zelf verpest door geen sterke eerste aflevering te maken. Vaak wordt De Wereld Draait Door als voorbeeld genoemd van een programma dat kon groeien en verbeteren. Dat klopt, maar dat was een dagelijks programma. Bij een dagelijkse actuele talkshow is het gemakkelijker om het aan te passen omdat je veel flexibeler kunt zijn.
2. Wat maakt Expeditie Robinson al jaren tot een kijkcijferhit?
Het overleven op een onbewoond eiland spreekt heel erg tot de verbeelding. Wie heeft niet ooit die vraag aan iemand gesteld: wie en wat zou jij meenemen als je naar een onbewoond eiland zou moeten gaan? Daarnaast is het eigenlijk een samenleving in het klein. Het is heel interessant om te zien wie de natuurlijke leider wordt, wie is volgzaam en wie is het meest eigenwijs? De bondjes, de ruzies, de vriendschappen, alles komt voorbij als je moet zien te overleven als er bijna niks is.
3. Verdient Ewout Genemans met zijn programma’s inmiddels geen plek op RTL4 in plaats van RTL5?
Ewout wisselt met zijn reportage-programma Ewout heel erg qua kijkcijfers. Sommige onderwerpen hebben heel hoge kijkcijfers, andere afleveringen juist redelijk weinig. Ook zijn de onderwerpen van die serie vaak schokkend of op het randje. Vaak zijn de reportages zo heftig dat het niet echt bij een familiezender als RTL4 past. Bij RTL5 past het beter, omdat die zender vaker programma’s ‘met een randje’ uitzendt. Overigens is Ewout met zijn ‘Bureau’-series wel op RTL4 te zien. Bureau Rotterdam begint dinsdag 10 oktober om 20.30 uur. De ‘Bureau’- series scoren ontzettend goed op RTL4 en hebben in tegenstelling tot zijn eigen Ewout- serie ook slechts één thema: het volgen van een politie-eenheid.
1. Boer Zoekt Vrouw is weer begonnen. Jij als boerendochter zult ongetwijfeld fan zijn. Wat maakt dit programma zo succesvol? En houden ze dat vol nu er zoveel dating-programma’s zijn bijgekomen?
Het programma dankt het succes aan de nuchterheid van de boeren en de schoonheid van het platteland. Ook gun je als kijker de boer de liefde heel erg, vooral omdat heel vaak blijkt dat de boeren die meedoen zeer weinig ervaring hebben in daten. De laatste jaren zijn de kijkcijfers wel iets teruggelopen. Van gemiddeld zo’n 3,5 miljoen kijkers naar net iets boven de 3 miljoen. Dit seizoen zijn die aantallen nog lang niet gehaald en lijkt de echte Boer Zoekt Vrouw-hype definitief voorbij. Komt het doordat we veel te veel dating-programma’s op tv hebben? Doordat we al de hele zomer elke dag naar B&B Vol Liefde keken? Of hebben boeren toch een iets minder positief imago gekregen door de trekkeracties?
2. Het voetbalseizoen is volop bezig, met elke week internationale topwedstrijden. Zenders betalen heel veel geld om die te mogen uitzenden. Is dat het nog waard? En wat is de gouden tip om als programma tegenover het voetbal te zetten?
Voor een zender moet er bij ‘groot’ voetbal eigenlijk altijd geld bij, zoals dat heet. Zenders willen het Europese voetbal graag hebben voor hun naam, om hun zender goed in de markt te zetten. Eigenlijk wordt er alleen maar wat aan verdiend als de Nederlandse clubs ver komen. In die laatste fase gaan de kijkcijfers gigantisch omhoog en dan kan er alsnog geld worden verdiend. Zenders zijn dus afhankelijk van Ajax, Feyenoord, PSV en de andere Nederlandse clubs die vaak Europees voetbal spelen. Tegenover groot voetbal zetten zenders vroeger graag ‘vrouwenprogramma’s met veel emotie’, zoals Hart in Aktie of Spoorloos. Maar keer op keer bleek dat dat niet zo goed werkte. Anno 2023 scoort dat type programma’s überhaupt niet meer zo goed. Zenders zetten nu graag ‘programma’s met een randje’ tegenover voetbal. Kees van der Spek en Ewout blijken wel top te scoren tegenover sport.
3. Wie is het grootste talent op de Nederlandse televisie?
Misschien niet het allergrootste talent, dat zijn er meer, maar iemand van wie ik vind dat we haar te weinig zien, is Welmoed Sijtsma. Ze doet één keer per week OP1, een paar keer Goedemorgen Nederland en heel af en toe maakt ze een documentaire. En dat is het dan wel. Vorig jaar had ze de pech dat ze met een heel slecht format opgescheept kwam te zitten: The Bodyguard, inderdaad over bodyguard worden. Een draak van een programma en haar manager had haar moeten adviseren om dit niet te doen. Ik hoop dat er binnenkort een programma komt waar ze wat meer van zichzelf kan laten zien, maar NIET dat het weer een docuserie is waar niemand naar kijkt. Ik hoop meer op het type programma’s zoals Dionne Stax die presenteert, zoals Van Onschatbare Waarde en Het Hoge Noorden.
1. Herman van der Zandt volgt Philip Freriks op als presentator van De Slimste Mens. Maarten van Rossem wil door. Wat vind jij? Moet er ook een ‘nieuwe’ Maarten komen? Wie?
Ik vind dat Maarten absoluut moet blijven als hij dat zelf zou willen. Ik denk ook dat de kijkers dat prima vinden. Het zou echt schadelijk voor het programma zijn als hij wordt weggestuurd door de NPO. Dat gaan de kijkers het programma kwalijk nemen en de ‘nieuwe’ Maarten staat dan ook meteen met 10-0 achter. Als mogelijke opvolger zal Jan Mulder misschien wel op het lijstje staan, want ook mopperkont. Zou een goede vervanger kunnen zijn, als hij een leuke klik met Herman heeft.
2. Alle talkshows zijn weer aan het nieuwe tv-seizoen begonnen. Wat vind jij ervan?
Ik ben heel blij dat ze er weer zijn. Het is een gevarieerd aanbod, voor elk wat wils. Zelf vind ik Humberto een supergoede talkshowhost. De beste van Nederland. Daarnaast straalt hij veel positiviteit en energie uit. VI is veruit de best bekeken talkshow, zelf kijk ik daar ook elke avond naar. Bij VI word je bijgepraat door een paar vrienden en heb je het gevoel dat je zelf ook bijna aan het meepraten bent.
Op1 is de saaiste. Vaak gaat het over dezelfde onderwerpen. Ook vind ik het jammer dat goede presentatoren als Carrie ten Napel en Welmoed Sijtsma maar één avond per week kunnen laten zien wat ze in huis hebben.
Van Khalid & Sophie hoop ik dat ze iets minder grachtengordel worden. Iets meer onderwerpen ook die passen bij de vooravond. Ik krijg vaak het idee dat ik naar een latenightshow kijk, ik mis daar het bijpraat-gevoel van de dag. Khalid vind ik overigens wel een heel groot talent, denk dat we hem de komende jaren nog veel zullen zien in de rol van talkshow-host.
3. Als jij morgen baas van de NPO wordt, welk programma haal je dan als eerste van de buis?
Dan zou ik als eerste één van de praat-met-BN’er-programma’s uit het schema halen. Of er in ieder geval voor zorgen dat er niet nog een titel wordt besteld. De NPO heeft er al te veel van: De Geknipte Gast, Boerderij van Dorst, Adieu God, Bij Van Duin op de Achterbank, Sterren op het Doek, Zomergasten, Klassiekers met Kleinsma, Ivo op Zondag, De Kist en dan vergeet ik er vast nog een.
Ook vind ik het voor DNA Onbekend en Het Familiediner tijd om te stoppen. Wat is er precies NPO aan? Vooral Het Familiediner past niet bij deze tijd. Bovendien: ruzies oplossen met een camera erbij, past dat wel bij de EO? Je vraagt mensen zich van hun meest kwetsbare kant te laten zien, alleen voor kijkcijfers. Weten die mensen die meedoen ook wel waar ze aan beginnen? En het is ook altijd hetzelfde. Na 23 jaar lijkt het me wel een keer genoeg.