Koffietijd is ooit bedacht als rustmoment voor de drukke huisvrouw. Kinderen naar school, huis opgeruimd en dan ‘even tijd voor jezelf’.
TV met Tina
"Tina Nijkamp is onze Nationale Kijkcijferfluisteraar. Hilversum siddert als zij ’s ochtends op Instagram haar analyse van de cijfers van de avond ervoor deelt. De oud-zenderbaas van SBS6, tegenwoordig consultant bij 3Rivers, is messcherp en altijd recht door zee. In Veronica Superguide beantwoordt ze de tv-vragen van nu."
1. Met het einde van Koffietijd lijkt er ook een einde te komen aan ochtendtelevisie, alhoewel er wel al een vervanger is. Best gek, als je bedenkt dat er steeds meer ouderen zijn. Hoe zie jij dit?
Koffietijd is ooit bedacht als rustmoment voor de drukke huisvrouw. Kinderen naar school, huis opgeruimd en dan ‘even tijd voor jezelf’. Sponsor Unilever (Unox, Andy, Calvé, Omo etc.) betaalde een groot gedeelte van de show in ruil voor aandacht voor hun merken en reclamespots. Vanaf dag één (5 april 1994) was het een enorme hit. Dagelijks keken 300 tot 500 duizend kijkers. In de loop der jaren liep dat wat terug en Unilever vond de kosten niet meer opwegen tegen de baten.
Dus verdween Koffietijd. En nu is hetzelfde gebeurd met de remake, die sinds 2010 te zien was, met o.a. Quinty en Loretta en de Postcodeloterij als sponsor. Ook vanaf dag één een hit, met zo’n 200- 250 duizend kijkers per dag. Na de verhuizing van het ‘gezellige’ woonhuis in het Gooi naar de meer ‘kantoor-achtige’ studio in Amsterdam zakten de kijkcijfers flink in. Het afgelopen seizoen scoorde Koffietijd nog maar rond de 100 duizend kijkers. En dat is gewoon te weinig. Het brengt dan te weinig op voor de sponsor.
De zenders zelf hebben nooit geïnvesteerd in dagtelevisie, omdat er te weinig mensen kunnen kijken. Vroeger had het ook de functie je bij te praten, zoals de buurvrouw die langs komt voor een kop koffie. Maar die rol is overgenomen door online nieuws. Via je telefoon weet je elk moment van de dag wat er gebeurt. Nee: ochtendtelevisie heeft geen toekomst.
2. Binnenkort komt Johnny de Mol terug op tv als presentator van De Kwis met Ballen. Is dat het juiste programma voor hem?
Het heeft me verrast dat Johnny de Mol een quiz als comeback heeft gekozen na zijn talkshowavontuur met HLF8. Ik denk dat zijn vader hem heeft gevraagd en dat hij ja heeft gezegd om hem een plezier te doen. Er zal John de Mol veel aan gelegen zijn om van De Kwis met Ballen een succes te maken. De afgelopen tien jaar zijn namelijk vrijwel alle quizzen op SBS6 niet gelukt. Vorig jaar nog Vier Is Te Veel, Het Beste Antwoord en Casino Royaal. John wil heel graag na The Voice een nieuwe grote internationale hit. Daar zijn natuurlijk wel goede kijkcijfers voor nodig, anders wil geen enkel land het tv-programma kopen.
Johnny is als presentator meer geschikt dan bijvoorbeeld Rob Kemps of Jan Versteegh. Als het format niet zo goed is, kan Johnny er door zijn persoonlijkheid er net een extra touch aan geven. Zijn kijkcijfer-trackrecord is zeer goed. Buiten het tegenvallende HLF8 heeft hij bijna geen flops op zijn naam. Syndroom, Superkids, Waar Is De Mol?, Restaurant Misverstand: allemaal kijkcijferhits. Ik heb niet wetenschappelijk onderzocht wat Johnny zo’n goede presentator maakt, maar mijn gevoel is dat hij sympathiek overkomt en gemakkelijk contact maakt met mensen. Hij kan als geen ander sfeer maken, gasten voelen zich altijd heel erg op hun gemak bij hem.
Daarom zou ik het liefst zien in een ‘route-programma’, waarin hij bijvoorbeeld naar alle plaatsen in de wereld gaat die Holland heten en dan elk werelddeel met een andere BN’er.
3. Is het nieuwe spelprogramma Het Onbekende van Renze Klamer een succes of niet?
Het is geen kijkcijferhit, maar vooralsnog ook geen flop. Het begon met 794.000 kijkers en zakte in de tweede aflevering al naar 640.000 kijkers, al lijkt dat vooral te komen door het mooiere weer. Renze doet het prima, al is de rol van een presentator in dit soort programma’s niet zo belangrijk, want het draait om het verhaal, de kandidaten, de montage, de muziek en de onderlinge sfeer. Die zijn belangrijker.
Het programma begint al om 20.00 uur en dat is vroeg voor een vrijdagavond. Als het mooi weer is, zijn vooral de wat jongere kijkers nog aan het barbecueën of zitten ze op het terras. Blow Up kampte ook met die vroege begintijd. Ben wel benieuwd wat Het Onbekende zou scoren als RTL het in de winter had geprogrammeerd. Het wordt uitgesteld wel door zo’n 300 duizend mensen bekeken en dat is een goede score. Ook het marktaandeel in de leeftijd 20-54 jaar is goed, rond de 25 procent. RTL4 zal dus tevreden zijn.
1. Hotel Hollandia is een nieuw programma dat meteen veel kritiek krijgt. Vaak zie je tegenwoordig dat het dan snel van de buis verdwijnt. Is er geen tijd meer om te groeien en te verbeteren?
Hotel Hollandia is qua slechte kritieken geen succes, maar wel qua kijkcijfers. Ruim één miljoen mensen hebben gekeken naar de eerste aflevering en het was na de Beste Zangers het best bekeken programma van de zaterdagavond. En de kijker heeft altijd gelijk. Het is natuurlijk afwachten wat de tweede aflevering doet, maar als die rond de 750.000 kijkers of meer heeft, kun je niet spreken van een flop. Afwachten dus. In ‘groeien en verbeteren’ geloof ik niet. De kijker had sowieso heel veel zin in dit programma, anders had het geen miljoen kijkers gehad.
Als de kijkcijfers zaterdag wel blijken te zijn gehalveerd, is het over en uit. Groeien zal het dan waarschijnlijk niet meer. Ze hebben het dan zelf verpest door geen sterke eerste aflevering te maken. Vaak wordt De Wereld Draait Door als voorbeeld genoemd van een programma dat kon groeien en verbeteren. Dat klopt, maar dat was een dagelijks programma. Bij een dagelijkse actuele talkshow is het gemakkelijker om het aan te passen omdat je veel flexibeler kunt zijn.
2. Wat maakt Expeditie Robinson al jaren tot een kijkcijferhit?
Het overleven op een onbewoond eiland spreekt heel erg tot de verbeelding. Wie heeft niet ooit die vraag aan iemand gesteld: wie en wat zou jij meenemen als je naar een onbewoond eiland zou moeten gaan? Daarnaast is het eigenlijk een samenleving in het klein. Het is heel interessant om te zien wie de natuurlijke leider wordt, wie is volgzaam en wie is het meest eigenwijs? De bondjes, de ruzies, de vriendschappen, alles komt voorbij als je moet zien te overleven als er bijna niks is.
3. Verdient Ewout Genemans met zijn programma’s inmiddels geen plek op RTL4 in plaats van RTL5?
Ewout wisselt met zijn reportage-programma Ewout heel erg qua kijkcijfers. Sommige onderwerpen hebben heel hoge kijkcijfers, andere afleveringen juist redelijk weinig. Ook zijn de onderwerpen van die serie vaak schokkend of op het randje. Vaak zijn de reportages zo heftig dat het niet echt bij een familiezender als RTL4 past. Bij RTL5 past het beter, omdat die zender vaker programma’s ‘met een randje’ uitzendt. Overigens is Ewout met zijn ‘Bureau’-series wel op RTL4 te zien. Bureau Rotterdam begint dinsdag 10 oktober om 20.30 uur. De ‘Bureau’- series scoren ontzettend goed op RTL4 en hebben in tegenstelling tot zijn eigen Ewout- serie ook slechts één thema: het volgen van een politie-eenheid.
1. Boer Zoekt Vrouw is weer begonnen. Jij als boerendochter zult ongetwijfeld fan zijn. Wat maakt dit programma zo succesvol? En houden ze dat vol nu er zoveel dating-programma’s zijn bijgekomen?
Het programma dankt het succes aan de nuchterheid van de boeren en de schoonheid van het platteland. Ook gun je als kijker de boer de liefde heel erg, vooral omdat heel vaak blijkt dat de boeren die meedoen zeer weinig ervaring hebben in daten. De laatste jaren zijn de kijkcijfers wel iets teruggelopen. Van gemiddeld zo’n 3,5 miljoen kijkers naar net iets boven de 3 miljoen. Dit seizoen zijn die aantallen nog lang niet gehaald en lijkt de echte Boer Zoekt Vrouw-hype definitief voorbij. Komt het doordat we veel te veel dating-programma’s op tv hebben? Doordat we al de hele zomer elke dag naar B&B Vol Liefde keken? Of hebben boeren toch een iets minder positief imago gekregen door de trekkeracties?
2. Het voetbalseizoen is volop bezig, met elke week internationale topwedstrijden. Zenders betalen heel veel geld om die te mogen uitzenden. Is dat het nog waard? En wat is de gouden tip om als programma tegenover het voetbal te zetten?
Voor een zender moet er bij ‘groot’ voetbal eigenlijk altijd geld bij, zoals dat heet. Zenders willen het Europese voetbal graag hebben voor hun naam, om hun zender goed in de markt te zetten. Eigenlijk wordt er alleen maar wat aan verdiend als de Nederlandse clubs ver komen. In die laatste fase gaan de kijkcijfers gigantisch omhoog en dan kan er alsnog geld worden verdiend. Zenders zijn dus afhankelijk van Ajax, Feyenoord, PSV en de andere Nederlandse clubs die vaak Europees voetbal spelen. Tegenover groot voetbal zetten zenders vroeger graag ‘vrouwenprogramma’s met veel emotie’, zoals Hart in Aktie of Spoorloos. Maar keer op keer bleek dat dat niet zo goed werkte. Anno 2023 scoort dat type programma’s überhaupt niet meer zo goed. Zenders zetten nu graag ‘programma’s met een randje’ tegenover voetbal. Kees van der Spek en Ewout blijken wel top te scoren tegenover sport.
3. Wie is het grootste talent op de Nederlandse televisie?
Misschien niet het allergrootste talent, dat zijn er meer, maar iemand van wie ik vind dat we haar te weinig zien, is Welmoed Sijtsma. Ze doet één keer per week OP1, een paar keer Goedemorgen Nederland en heel af en toe maakt ze een documentaire. En dat is het dan wel. Vorig jaar had ze de pech dat ze met een heel slecht format opgescheept kwam te zitten: The Bodyguard, inderdaad over bodyguard worden. Een draak van een programma en haar manager had haar moeten adviseren om dit niet te doen. Ik hoop dat er binnenkort een programma komt waar ze wat meer van zichzelf kan laten zien, maar NIET dat het weer een docuserie is waar niemand naar kijkt. Ik hoop meer op het type programma’s zoals Dionne Stax die presenteert, zoals Van Onschatbare Waarde en Het Hoge Noorden.
1. Herman van der Zandt volgt Philip Freriks op als presentator van De Slimste Mens. Maarten van Rossem wil door. Wat vind jij? Moet er ook een ‘nieuwe’ Maarten komen? Wie?
Ik vind dat Maarten absoluut moet blijven als hij dat zelf zou willen. Ik denk ook dat de kijkers dat prima vinden. Het zou echt schadelijk voor het programma zijn als hij wordt weggestuurd door de NPO. Dat gaan de kijkers het programma kwalijk nemen en de ‘nieuwe’ Maarten staat dan ook meteen met 10-0 achter. Als mogelijke opvolger zal Jan Mulder misschien wel op het lijstje staan, want ook mopperkont. Zou een goede vervanger kunnen zijn, als hij een leuke klik met Herman heeft.
2. Alle talkshows zijn weer aan het nieuwe tv-seizoen begonnen. Wat vind jij ervan?
Ik ben heel blij dat ze er weer zijn. Het is een gevarieerd aanbod, voor elk wat wils. Zelf vind ik Humberto een supergoede talkshowhost. De beste van Nederland. Daarnaast straalt hij veel positiviteit en energie uit. VI is veruit de best bekeken talkshow, zelf kijk ik daar ook elke avond naar. Bij VI word je bijgepraat door een paar vrienden en heb je het gevoel dat je zelf ook bijna aan het meepraten bent.
Op1 is de saaiste. Vaak gaat het over dezelfde onderwerpen. Ook vind ik het jammer dat goede presentatoren als Carrie ten Napel en Welmoed Sijtsma maar één avond per week kunnen laten zien wat ze in huis hebben.
Van Khalid & Sophie hoop ik dat ze iets minder grachtengordel worden. Iets meer onderwerpen ook die passen bij de vooravond. Ik krijg vaak het idee dat ik naar een latenightshow kijk, ik mis daar het bijpraat-gevoel van de dag. Khalid vind ik overigens wel een heel groot talent, denk dat we hem de komende jaren nog veel zullen zien in de rol van talkshow-host.
3. Als jij morgen baas van de NPO wordt, welk programma haal je dan als eerste van de buis?
Dan zou ik als eerste één van de praat-met-BN’er-programma’s uit het schema halen. Of er in ieder geval voor zorgen dat er niet nog een titel wordt besteld. De NPO heeft er al te veel van: De Geknipte Gast, Boerderij van Dorst, Adieu God, Bij Van Duin op de Achterbank, Sterren op het Doek, Zomergasten, Klassiekers met Kleinsma, Ivo op Zondag, De Kist en dan vergeet ik er vast nog een.
Ook vind ik het voor DNA Onbekend en Het Familiediner tijd om te stoppen. Wat is er precies NPO aan? Vooral Het Familiediner past niet bij deze tijd. Bovendien: ruzies oplossen met een camera erbij, past dat wel bij de EO? Je vraagt mensen zich van hun meest kwetsbare kant te laten zien, alleen voor kijkcijfers. Weten die mensen die meedoen ook wel waar ze aan beginnen? En het is ook altijd hetzelfde. Na 23 jaar lijkt het me wel een keer genoeg.